In Frankrijk heb ik een bijzondere gewoonte, zodra ik in de buurt van water ben, speur ik naar de beverrat of zoals de Fransen hem noemen, “le ragondin”.
Het klinkt misschien niet direct als een dier om je hart aan te verliezen, maar wacht tot je hem ziet.
Het lijkt wel alsof moeder natuur, na een nacht zonder slaap, besloot een grap uit te halen: “We nemen een beetje bever, een flinke scheut rat en vooruit, nog een snufje walrus… et voilà, we zien wel wat ervan komt.” Het resultaat? Een pluizig raadsel dat eruitziet als de wat excentrieke oom van de bever, knuffelbaar, vreemd, maar onmiskenbaar charmant.
Deze planteneter smult van riet, waterplanten en af en toe de wortels van een boer z’n oogst. Met zijn felrode knaagtanden bijt hij moeiteloos door taaie stengels, en dankzij zijn zwemvliezen beweegt hij door het water alsof hij er thuishoort, wat hij natuurlijk ook doet. Toch laat hij ook sporen na die minder geliefd zijn, zijn gegraaf in oevers en dijken kan schade veroorzaken, waardoor hij vaak het etiket invasieve exoot opgeplakt krijgt.
Maar wie de tijd neemt om dit dier in stilte te observeren, ontdekt iets bijzonders. De beverrat lijkt namelijk een stille leraar, een belichaming van het oude gezegde: horen, zien en zwijgen.
Horen. Wanneer de wind zachtjes door het riet strijkt, zie je zijn oren spitsen. Hij vangt het gekwaak van kikkers op, het geplons van eenden, en zelfs het gefluister van mensen die hem “indringer” noemen. Toch blijft hij kalm. Hij leert ons: wie echt luistert, hoeft niet te schreeuwen.
Zien. Zijn kleine, glanzende ogen missen niets. Hij registreert elke beweging, een roofvogel die langs scheert, een mens die blijft staan kijken en toch lijkt hij zonder oordeel te observeren. Hij herinnert ons eraan dat zien méér is dan kijken: het is aandachtig waarnemen.
Zwijgen. Misschien wel zijn grootste gave. De beverrat verdedigt zich niet met woorden, hij leeft gewoon zijn leven aan de waterkant. In die stilte schuilt een onverwachte wijsheid: niet alles hoeft gezegd te worden.
En zo blijkt de beverrat meer te zijn dan een wonderlijke mengelmoes van bever en rat. Hij is een onverwachte gids, die ons zachtjes influistert dat het leven lichter wordt als we luisteren met aandacht, kijken met open ogen en soms gewoon even zwijgen, te beginnen met mezelf!
